پوشش بام ساخته شده - تعاريف گروه پوشش بام ساخته شده | Definitions of Built-up Roofing

پوشش بام ساخته شده  (Built up roof Membrane (BUR)

پوشش بام ساخته شده از لایه‌ها یا ورق‌های نمد اشباع شده یا روکش شده تشکیل می‌شود که به طور متناوب با لایه‌های چسبنده سیاه به یکدیگر چسبیده‌اند و معمولاً سطح آن با سنگ‌دانه پوشیده می‌گردد که به این ترتیب یک پوشش بام نیمه انعطاف‌پذیر پیوسته ساخته می‌شود. سنگ‌دانه‌ها در داخل لایه رویی قیر که به آن روکش روان (Fload Coat) می‌گویند جای می‌گیرد.

این نوع پوشش‌ها به یکی از دو روش زیر اجرا می‌شوند:

الف) روش هم پوشانی

در این روش رول‌های نمد به طور مؤثری با اتصالات هم‌پوشاننده قرار می‌گیرند. به این ترتیب که، لبه طولی هر نمد بر لبه طولی نمد مجاور قرار می‌گیرد در حالی که لبه طولی دیگر آن به زیر نمد مجاور دیگر می‌رود.

 

ب) روش مصرف مرحله‌ای

در این روش کف بام با یک لایه قیراندود شده و سپس یک لایه نمد بر روی آن گسترده می‌شود. اندود کردن و گستردن نمد می‌تواند در چند مرحله تکرار شود که در هر مرحله سطوح بزرگتر یا حتی تمام بام پوشیده می‌شود.

پوشش بام ساخته شده دارای چهار نوع رویه سازی اصلی زیر است:

1- رویه سنگ‌دانه معدنی

2- پوشش با رویه صاف

3- ورق با رویه مواد معدنی

4- روکش بازتابنده حرارتی

 

- پوشش با رویه سنگ‌دانه معدنی

در این روش، بر روی آخرین لایه نمد پوشش بام، قیر داغ ریخته و بر سطح آن سنگ‌دانه می‌پاشند. قیر ریخته شده بر روی سطح را روکش روان می‌نامند. ضخامت آن به طور متوسط حدود 3 میلی‌متر است که سه برابر ضخامت استاندارد اندود بین لایه‌ای است.

دانه‌های سنگ‌دانه که به طور همزمان با قیر مصرف می‌شوند هر یک به طور جداگانه تا حدی در داخل قیر فرو می‌روند. این روکش روان ضخیم کیفیت آب‌بند کننده پوشش را بهتر می‌کنند.

سنگ‌دانه فواید مهم دیگری دارند که عبارتند از:

1- از تابیدن نور آفتاب که موجب اکسید شدن فتوشیمیایی چسبنده سیاه می‌شود جلوگیری می‌کند.

2- پایداری در برابر فرسایش چسبنده سیاه را در مقابل باد و باران افزایش می‌دهد.

3- پایداری در برابر ضربه را زیاد می‌کند.

4- پایداری در برابر آتش را افزایش می‌دهد و از گسترش آتش توسط تکه‌های شعله جلوگیری می‌کند.

5- دمای سطح بام را در مقایسه با پوشش با سطح صاف سیاه کاهش می‌دهد.

 

سنگ‌دانه‌ها باید علاوه بر پایداری، سختی و دوام دارای کدری سطح و همچنین دانه‌بندی و اندازه مناسب باشند.

 

- پوشش با رویه صاف

پوشش با رویه صاف معمولاً با 75/0 تا25/1کیلوگرم بر مترمربع قیر سفت آب شده داغ یا قیر محلول امولسیون سرد بر روی نمد غیرآلی ایجاد می‌شود.

پوشش بام با رویه صاف دارای مزایای زیر است:

1- نگهداری و تعمیر آسان‌تر نسبت به پوشش بام با رویه سنگ‌دانه

2- نظافت آسان‌تر نسبت به پوشش با رویه سنگ‌دانه

3- کاهش جزئی در بار مرده (15 تا 20 کیلوگرم بر مترمربع وزن سنگ‌دانه)

4- سهولت بیشتر در دوباره پوشش دادن یا تعویض در پایان عمر سرویس پوشش بام

 

البته معایب رویه صاف بیش از مزایای آن است و بزرگ‌ترین عیب آن این است که بیشتر آب‌ریز است تا مقاوم در برابر آب. پوشش بام با رویه صاف باید به سرعت زهکشی شود بدین منظور حداقل شیب آن باید حدود 4% و ترجیحاً 8% باشد.

استفاده از نمدهای آلی در پوشش بام با رویه صاف به علت آسیب‌پذیری شدید در برابر نم مناسب نیست. چنانچه در پوشش با رویه صاف از نمدهای پنبه کوهی استفاده شود به علت جذب رطوبت به وسیله این نمدها، پوشش مورد تهدید قرار می‌گیرد. با نمدهای پشم شیشه می‌توان بهترین پوشش‌های با رویه صاف را ساخت.

 

- ورق با رویه مواد معدنی

نمدهای پوشش بام رولی با رویه مواد معدنی نیز برای بام‌هایی با حداقل شیب 8 درصد مناسب است. این کم‌ترین شیب مورد نیاز برای نمدهای پوشش بام رولی آلی لازم‌الاجراست.

 

- روکش‌های بازتابنده حرارتی

روکش‌های بازتابنده حرارتی سه وظیفه اصلی زیر را به عهده دارند:

- کاهش مصرف انرژی خنک کردن

- محافظت از چسبنده سیاه پوشش، در برابر تخریب ناشی از واکنش‌های فتواکسید کننده شیمیایی که با افزایش دما به طور نمایی افزایش می‌یابد.

- کاهش سرعت رشد طبله کردن

 

رنگ عامل اصلی در خنک کردن توسط روکش بازتابنده است. رویه‌های بازتابنده حرارتی برای هر سه نوع رویه ساخته شده قابل استفاده است. سنگ‌دانه بازتابنده حرارتی شامل تراشه‌های مرمر سفید و سایر سنگ‌دانه‌های به رنگ روشن است. سرباره خاکستری رنگ، حرارت سطح را 10 درجه سانتی‌گراد نسبت به پوشش بام سیاه‌رنگ پایین می‌آورد.

برای پوشش بام با رویه صاف می‌توان از ورق آلومینیوم یا رنگ‌های روشن استفاده کرد و ورق آلومینیوم را می‌توان به صورت رول پهن کرد و رنگ روشن را با برس زدن یا پاشیدن مصرف نمود.

 

پوشش بام ساخته شده به روش سرد

چانچه در ساخت پوشش بام ساخته شده از چسبنده قیری به حالت سرد استفاده شود، این نوع پوشش را پوشش سرد می‌نامند. این نوع پوشش‌ها با پوشش‌های داغ مصرف شده از یک نظر متفاوتند. چسبنده قیری بین لایه‌ها و روکش بالایی در روش سرد در دمای محیط مصرف می‌شود در حالی که محدوده حرارتی قیر در روش داغ از 177 تا 232 درجه سانتی‌گراد است.

چسبنده بین لایه‌ها و سطح فوقانی در روش سرد قیرهای محلول یا امولسیون‌های قیر می‌باشند.

در روش سرد نمدهای روکش شده مصرف می‌شود زیرا نمدهای روکش شده بهتر به چسبنده سرد می‌چسبند. پوشش‌های روش سرد مانند پوشش‌های داغ مصرف شونده در دو نوع، با سطح صاف و با سطح سنگ‌دانه مصرف می‌شوند.

در یک پوشش سرد با سطح سنگ‌دانه، سنگ‌دانه‌های معدنی به سطح بام منتقل شده و توسط کمپرسور هوا به روی روکش فوقانی پاشیده می‌شود.

دو خصوصیتی که در مصرف عملی این نوع پوشش مورد توجه قرار می‌گیرد، غلظت و زمان عمل آوردن اولیه چسبنده است.

غلظت چسبنده باید به اندازه‌ای باشد که در آب و هوای گرم مصرف آن امکان‌پذیر باشد و از طرفی در آب و هوای سرد نیز قابل تلمبه کردن باشد. زمان عمل آوردن اولیه به فاصله زمانی مورد نیاز قبل از آمد و شد گفته می‌شود.

پوشش‌های روش سرد را می‌توان در بام‌های تخت یا شیب‌دار مصرف کرد. حداقل شیب 4 درصد توصیه می‌شود. اگر شیب بیش از %33 باشد توصیه می‌شود که پوشاننده با میخ نصب شود.

مزایای روش سرد به قرار زیر است:

1- بازده کار بیشتر با استفاده از تعداد کارگران کمتر در مقایسه با روش داغ

2- صرفه‌جویی در وقت و انرژی به علت گرم نکردن قیر

3- حذف دستگاه‌های سنگین مورد نیاز در روش داغ

4- کاهش خطرها به ویژه کاهش خطر آتش‌سوزی و سوختگی کارگران

5- کاهش آلودگی هوا (به دلیل گرم نکردن قیر)

6- داشتن وزن کمتر نسبت به روش داغ

7- قیمت مناسب

 

البته به علت اینکه پوشش‌های روش سرد در برابر رفت و آمد در پشت بام نسبت به پوشش‌های داغ مصرف شونده آسیب‌پذیرترند. پوشش‌های روش سرد برای دوباره پوشش دادن مناسب‌تر هستند تا در یک ساختمان جدید. چرا که در ساختمان بارهای ترافیکی سنگین‌تر ناشی از سایر عملیات ساختمانی وجود دارد.

 

تذکر:

1- از امولسیون نوع شیمیایی برای رویه چسبنده سیاه روش سرد استفاده نشود و در این موارد از امولسیون نوع خاک رسی استفاده گردد.

2- از رویه امولسیون روش سرد در دمای کمتر از صفر درجه سانتی‌گراد و یا وقتی امکان بارندگی قبل از گیرش امولسیون وجود دارد استفاده نشود.

3- در طرح ساختمانی جدید مصرف کردن این پوشش‌ها تا زمانی که سایر عملیات ساختمانی بر روی بام تکمیل نشده نباید انجام گیرد.