ستون فلزی
ستون عضوی است که معمولاً به صورت عمودی در ساختمان نصب می شود و بارهای کف ناشی از طبقات به وسیله تیر و شاهتیر به آن منتقل می گردد و توسط آن به شالوده و سپس به زمین انتقال می یابد.
شکل سطح مقطع ستونها معمولاً به مقدار و وضعیت بارهای وارد شده بستگی دارد. برای ساختن ستونهای فلزی از انواع پروفیلها و ورقها استفاده میشود.
عموماً ستونها از لحاظ شکل ظاهری به دو گروه تقسیم می شوند:
1- نیمرخ (پروفیل) نورد شده شامل انواع تیرآهن و قوطیها
بهترین پروفیل نورد شده برای ستون، تیرآهن بالپهن یا قوطیهای مربع شکل است، زیرا از نظر مقاومت بهتر از مقاطع دیگر عمل میکنند. ضمن اینکه در بیشتر مواقع عمل اتصالات تیرهای روی آنها به راحتی انجام میگیرد.
2- مقاطع مرکب
هر گاه سطح مقطع و مشخصات یک نیمرخ (پروفیل) به تنهایی برای تحمل بارهای وارده و لنگر یک ستون کافی نباشد از اتصال چند پروفیل به یکدیگر ستون مناسب (مقاطع مرکب) ساخته میشود.
چگونگی ساخت مقاطع مرکب
این ستونهابر حسب نیاز با ترکیب و اتصالات متنوع از انواع پروفیلهای مختلف ساخته میشوند.
اما رایجترین اتصالها برای ساخت این ستونها بر سه نوع است:
1- اتصال دو پروفیل به یکدیگر به طریقه دوبله کردن
2- اتصال دو پروفیل با یک ورق سراسری روی بالها
3- اتصال دو پروفیل با بستهای فلزی (تسمه)
بند سه متداولترین نوع ستون مرکب درایران است که در آن دو تیرآهن به فاصله معین از یکدیگر قرار میگیرند و قیدهای افقی یا چپ و راست این دو نیمرخ را به هم وصل میکنند. البته بستهای چپ و راست که شکلهای مثلثی را بوجود میآورند دارای مقاومت بهتری نسبت به قیدهای موازی میباشند.
طویل کردن ستونها
سازههای فلزی را اغلب در چندین طبقه احداث میکنند از طرفی طول پروفیلها برای ساخت ستون محدود است.
با در نظر گرفتن بار وارده و دهانه بین ستونها و نحوه قرار گرفتن ستونهای کناری، مقاطع مختلفی برای ساخت ستون بدست میآید. ممکن است در هر طبقه، ابعاد مقطع ستون با طبقه دیگر فرق داشته باشد بنابراین باید اتصال مقاطع با ابعاد مختلف برای طویل کردن با دقت زیادی انجام شود.
محل مناسب برای وصله ستونها به هنگام طویل کردن آنها حداقل در ارتفاع 45 تا 60 سانتیمتر بالاتر از کف هر طبقه یا ارتفاع طبقه میباشد.